Użycie w oświadczeniu o wypowiedzeniu ogólnych sformułowań może zostać uznane w toku postępowania sądowego za równoznaczne z brakiem wskazania konkretnej przyczyny wypowiedzenia.
Przyczyny rozwiązania umowy o pracę z pracownikiem wskazane w oświadczeniu o wypowiedzeniu umowy pracę, a następnie podnoszone w postępowaniu sądowym, muszą być takie same. Pracodawcy nie przysługuje prawo wskazywania kolejnej, nowej przyczyny wypowiedzenia w toku postępowania sądowego. Zgodnie bowiem z bogatym orzecznictwem sądowym – wskazanie w pisemnym oświadczeniu pracodawcy przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie umowy o pracę przesądza o tym, że spór przed sądem pracy toczy się tylko
w granicach przyczyny podanej w pisemnym oświadczeniu pracodawcy.
Podkreślić należy, iż w przepisach prawa pracy nie istnieje katalog przyczyn uzasadniających rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem. Ocena zasadności wypowiedzenia umowy
o pracę, zawartej na czas nieokreślony, zależy więc od okoliczności każdego indywidualnego przypadku. Pomocne w tym zakresie jest jednak bogate orzecznictwo sądowe. Przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę mogą dotyczyć pracownika, ale mogą dotyczyć również pracodawcy.
Wśród przyczyn uznanych w orzecznictwie sądowym za uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę są m.in.:
- likwidacja stanowiska pracy - w oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę z powodu likwidacji jednego z analogicznych stanowisk pracy powinna być wskazana także przyczyna wyboru konkretnego pracownika do zwolnienia z pracy (kryteria doboru);
- nadużycie zaufania związane z określonym zachowaniem pracownika - nie wystarcza przy tym powołanie się w oświadczeniu o rozwiązaniu umowy pracę na utratę zaufania, lecz konieczne jest jej doprecyzowanie poprzez wskazanie konkretnych zarzutów, przykładów itp.
- prowadzenie działalności konkurencyjnej także wtedy, gdy strony nie zawarły umowy zakazującej takiej działalności;
- odmowa podpisania przez pracownika umowy o zakazie konkurencji.
W utrwalonym już orzecznictwie sądowym przyjęło się, że rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem jest podstawowym sposobem zakończenia stosunku pracy, a przyczyna wypowiedzenia nie musi mieć nadzwyczajnej doniosłości. Uznanie wypowiedzenia umowy o pracę za zwykły sposób rozwiązania stosunku pracy nie oznacza jednak przyzwolenia na arbitralne, dowolne, nieuzasadnione lub sprzeczne z zasadami współżycia społecznego wypowiedzenie umowy o pracę.
Pracownikowi, który otrzymał oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem, przysługuje prawo wniesienia odwołania do sądu pracy. Odwołanie może być wniesione w terminie 21 dni od dnia doręczenia oświadczenia o wypowiedzeniu umowy o pracę (zgodnie z treścią pouczenia, które to musi zostać umieszczone w oświadczeniu o wypowiedzeniu).
Zgodnie z art. 45 § 1 kodeksu pracy – w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy - stosownie do żądania pracownika - orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu - o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu. Zgodnie z art. 45 § 2 kodeksu pracy sąd pracy może nie uwzględnić żądania pracownika uznania wypowiedzenia za bezskuteczne lub przywrócenia do pracy, jeżeli ustali, że uwzględnienie takiego żądania jest niemożliwe lub niecelowe; w takim przypadku sąd pracy orzeka o odszkodowaniu. Odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy, nie niższej jednak od wynagrodzenia za okres wypowiedzenia.
Masz dodatkowe pytania ?
Z chęcią odpowiemy.
Zapraszamy do kontaktu.